MGA NILALAMAN
Alamat ng Sampaguita Buod
Ang alamat ng sampaguita ay kuwento ng dalawang datu at ng kanilang mga anak. Dahil sa kanilang hidwaan, namatay ang kanilang mga anak.
Noong unang panahon, may dalawang datu ang mortal na magkaaway. Ang bawat isa ay may sinasakupang barangay, ang Balintawak at ang Gagalingan. Ang dalawang ito ay magkalapit at tanging bakod na kawayan lamang ang nakapagitan.
Mayumi at Makisig
Matibay ang bakod na kawayan at kada limang taon, pinapalitan ito upang mapanatili ang nasasakupan ng bawat panig. Minsan ang mga kawal ng Balintawak ang nagpapalit nito. Minsan, ang mga taga-Gagalingan naman ang gagawa ng gawain.
Nagpatuloy ang ganitong hidwaan sa dalawang datu hanggang ang isa’t isa ay nagkaroon ng tig-isang anak. Ang datu ng Balintawak ay biniyayaan ng isang supling na babae samantalang lalake naman ang naging panganay ng datu ng Gagalingan.
Pinangalanang Mayumi ang anak ni Datu Balintawak at Makisig naman ang anak ni Datu Gagalingan.
Lihim na Pag-iibigan
Lumaking marikit at kaakit-akit ang anak ng Datu Balintawak at naging makisig naman ang anak ng Datu Gagalingan. Lingid sa kaalaman ng dalawang datu, nagkapalagayan ng loob ang dalaga’t binata.
Dahil sa hidwaan ng kanilang mga ama, inilihim ng dalawa ang kanilang pag-iibigan. Upang maipagpatuloy nila ang kanilang pagmamahalan, gumawa ng lihim na lagusan si Makisig sa dakong hangganan ng bakod.
Sa tuwing sasapit ang dapithapon o gabi, nagkikita ang magkasintahan upang mag-usap at mamasyal sa ilalim ng kaakit-akit na buwan.
Giyera Dahil sa Bakod
Isang araw nabalitaan ng Datu ng Gagalingan na pinapalitan ang bakod malapit sa hangganan. Kaya’t nagpadala siya ng utusan upang magmatiyag sa ginagawang pagpapalit. Napansin ng mga utusan na iniuusog ng limang talampakan ang bakod.
Agad itong iniulat ng mga utusan. Sa pananaw ng datu, nabawasan ang kanilang lupain kaya’t kagyat na inutusan ang mga kawal na pumunta sa Datu ng Balintawak upang ibalik sa dati ang bakod.
Sinabi ng datu ng Balintawak na ang pag-usod sa bakod ay dahil iyon ang nararapat. Binabawi lamang ang dapat sa kanila ayon sa natuklasan ng mga nuno ng mga taga-Balintawak.
Nagalit ang datu ng Gagalingan kaya’t nagdeklara siya ng digmaan laban sa datu ng Balintawak. Hindi naman umurong ang datu ng Balintawak. Sa mga sumunod na mga araw, abala ang lahat sa paghahanda para sa digmaan.
Kamatayan ni Makisig
Sa kasamaang palad, nagkasakit ang datu ng Gagalingan sa kasagsagan ng paghahanda. Namatay ito sa isang misteryosong sakit. Naiwan si Makisig upang pamahalaan ang napipintong digmaan.
Nalaman ni Mayumi ang pagkamatay ng datu ng Gagalingan. Nabahala siya dahil bata pa si Makisig at hindi ito bihasa sa pakikipagdigma.
Nais niya sanang kausapin ang kasintahan para iurong na lang ang digmaan. Baka kung mapaano ito kung matuloy ang digmaan.
Ngunit hindi na nagawang makausap ng dalaga ang kasintahan. Sumapit ang araw ng digmaan. Nagtamo ng maraming sugat si Makisig. Sinikap siyang gamutin ngunit binawian din siya ng buhay.
Bago lagutan ng hininga ang binata ay hiniling nito na ilibing siya sa may hangganan ng bakod kung saan may lihim na lagusan.
Pagdadalamhati ni Mayumi
Nagdalamhati ang dalaga sa natuklasan niya. Dahil sa pighati, nagkasakit si Mayumi. Sinikap ng Datu ng Balintawak na pagalingin ang kanyang dalaga.
Sa kasamaang palad, lumala nang lumala ang sakit ng dalaga. Bago siya tuluyang namaalam sa kanyang ama, hiniling niya na siya ay ilibing kung saan inilibing si Makisig.
Tutol man sa kagustuhan ng dalaga ay walang nagawa ang datu. Nilibing niya ang anak sa lihim na tagpuan ng dalawa.
Misteryosong Mga Tinig
Lumipas ang mga taon. Nagkasundo rin ang dalawang barangay sa pamumuno ng mga bagong datu. Nabuwag ang bakod at tuluyang nagkaisa ang mga tao at ang mga pinuno.
Subalit, nababagabag ang taong bayan sa mga misteryosong nangyayari. Sa tuwing kabilugan ng buwan may naririnig silang mayuming tinig na nagmumula sa kung saan.
Ayon sa mga ilang nakakarinig, ang tinig ay tila bumibigkas ng “Sumpa kita!” Maraming natakot pero mas maraming nagtataka. Kaya’t may mga taong naglakas ng loob na sundan ang pinanggagalingan ng tinig.
Natuklasan nila ang isang lihim na lagusan. Humantong sila sa lugar kung saan nakalibing sina Mayumi at Makisig. Doon sa puntod ng dalawa ay may tumubong mga halaman.
May mga bulaklak ang mga ito na kay yumi ng amoy. Hinukay nila ang halaman dahil nais nila sana itong dalhin sa kanilang barangay. Nagulat sila dahil ang mga ugat ng halaman ay nakabaon sa bibig ng dalawang bungo.
Nagunita ng mga matatandang babaylan ang kuwento nina Mayumi at Makisig. Ang dating “Sumpa kita” ay naging sampaguita dahil na rin sa pagsalin-salin ng kuwento.
Aral ng Alamat ng Sampaguita
Daanin sa tamang usapan ang anumang hidwaan upang hindi humantong sa mas malalang sitwasyon.